Miasto na Nizinie: Środa Śląska

Tego szukamy w Środzie Śląskiej

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Środa Śląska, pogoda Środa Śląska, praca Środa Śląska, urząd pracy Środa Śląska, mieszkania na sprzedaż Środa Śląska.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Środzie Śląskiej tutaj możesz przeczytać kilka słów o jej historii oraz zerknąć w aktualności w Twoim Mieście.

---

W XII wieku na jednym ze szlaków handlowych łączących Europę Wschodnią z Europą Zachodnią powstała osada targowa o nazwie Środa. Jej nazwa wywodziła się od cotygodniowych targów, które odbywały się tutaj w każdą środę. Za czasów rządów księcia śląskiego Henryka Brodatego Środa przekształciła się z osady targowej w ośrodek o charakterze miejskim. Mimo braku zachowanego dokumentu lokacyjnego z tego okresu wiadomo, że na początku XIII wieku otrzymała prawo flamandzkie, zastąpione w 1235 r. prawem magdeburskim. To ostatnie uległo później modyfikacjom, co skutkowało powstaniem nowej odmiany prawa magdeburskiego, znanej jako prawo średzkie. Od XIII do XIV wieku prawo średzkie stało się wzorem dla 115 miast lokowanych wówczas na obszarach Śląska, Wielkopolski i Małopolski, między innymi dla Opola, Trzebnicy, Kalisza, Łęczycy, Wieliczki i Radomia. Pierwszy raz Środa została nazwana miastem w dokumencie z 1238 r.

W 1327 r. Księstwo Wrocławskie wraz z miastem Środa przeszło pod zwierzchnictwo lenne, a w 1335 r. po śmierci księcia Henryka IV zostało włączone do Królestwa Czeskiego. W pierwszej połowie XV wieku tereny Królestwa Czeskiego, w tym Śląsk, były areną wydarzeń związanych z wojnami husyckimi. W latach 1428–1431 Środa i jej okolice znalazły się na szlaku wypraw wojennych husytów. W roku 1428 husyci zaatakowali miasto, dokonując grabieży, paląc klasztor oraz kościół franciszkanów. W średniowieczu ta okolica słynęła z uprawy winorośli.

Najważniejszym wydarzeniem politycznym w XVIII wieku dla Środy było przejście pod panowanie pruskie w 1741 r. Już 30 grudnia 1740 r. miasto zostało zajęte przez wojska pruskie pod dowództwem króla Fryderyka II. Wojny o Śląsk, znane również jako wojny śląskie, pomiędzy Prusami a Austrią w latach 1740–1763, spowodowały znaczne zniszczenia Środy i jej okolic. Miasto stało się jednym z punktów koncentracji wojsk przed decydującą bitwą pod Lutynią, która miała miejsce 5 grudnia 1757 r., gdzie stacjonowało około 20 tysięcy żołnierzy.

W roku 1813 Środa ponownie znalazła się pod okupacją wojsk francuskich. W okresie od 31 maja do 5 czerwca tego roku Napoleon Bonaparte przebywał w Środzie wraz z trzydziestotysięcznym korpusem. W pierwszej połowie XIX wieku głównym źródłem utrzymania miasta było uprawa tytoniu oraz przędzalnictwo, które miało długą tradycję. Już w 1844 r. linia kolejowa Wrocław – Gubin – Berlin przebiegła w pobliżu Środy, chociaż stacja była oddalona o 4 kilometry od śródmieścia. Rozwiązano ten problem dopiero w 1926 r., gdy zbudowano miejską linię kolejową Środa Śląska-Środa Śląska Rynek.

Podobnie jak w innych miastach Niemiec, okres po zwycięstwie w wojnie francusko-pruskiej w 1871 r. przyniósł Środzie czas dobrobytu. Oprócz licznych inwestycji przemysłowych i infrastrukturalnych należy wymienić wprowadzenie oświetlenia elektrycznego w mieście w 1900 roku, otwarcie remizy straży pożarnej w 1902 r. oraz poczty w 1905 r. Również rzemiosło, zwłaszcza szewstwo i garbarstwo, zaznały znacznego rozwoju.

Rozwój kontynuowano także w okresie międzywojennym, w tym otwarcie gimnazjum (1920–1929), Szkoły Rolniczej (1923) i muzeum miejskiego (1920). Instytucję muzealną przeniesiono w 1935 r. do dawnej ewangelickiej świątyni św. Trójcy. W 1945 r. cenne zbiory muzealne padły ofiarą zniszczenia i rabunku.

Wydarzenia wojenne dotarły do miasta zimą 1945 r. 9 lutego 1945 r. Środę zajęły oddziały 181. dywizji piechoty pod dowództwem pułkownika Pawła Morozowa z 74. korpusu Piechoty, należącego do VI armii ogólnowojskowej I Frontu Ukraińskiego, po wcześniejszym rozbiciu niemieckiej grupy Sachsenheimer w rejonie miasta. Razem z całym Dolnym Śląskiem Środa znalazła się teraz w nowych granicach Polski. Od wiosny 1945 r. miasto zaczęli zasiedlać Polacy, również ci, którzy przybyli z utraconych Kresów Wschodnich, a Niemców wysiedlono na zachód.

Od 1999 r. Środa pełni funkcję siedziby powiatu w województwie dolnośląskim. Rozwija się jako ośrodek przemysłowy, należący do Legnickiej Strefy Ekonomicznej.